- کد سهامداری (معاملاتی) چیست؟
عبارت از کدی ثابت است که به سهامداران حقیقی و حقوقی از طرف بورس تعلق می گیرد تا در هنگام انجام معاملات (خرید و فروش سهام) از آن در بورس استفاده شود. این کد متشکل از 3 حرف اول نام خانوادگی یا شرکت و یک عدد 5 رقمی است.
- معیار انتخاب کارگزار چیست؟
پس از دریافت کد سهامداری شخص می تواند در هر یک از کارگزاری های مجاز نسبت به خرید و فروش سهام اقدام نماید و هیچ محدودیتی از نظر انتخاب کارگزار وجود ندارد. فرد سرمایه گذار می تواند با انتخاب یک کارگزار دقیق و متعهد که در اجرای عملیات صالح و متخصص باشد به کاهش ریسک سرمایه گذاری خود کمک نماید و حتی با بهره گیری از تجارب آنها ، بازده بیشتری بدست آورد. دارایی سهامداران در هر یک از نمادهای معاملاتی زیر نظر یک کارگزاری (کارگزار ناظر) قرار می گیرد و از آن پس سهامداران دارایی سهام خود را در هر نماد معاملاتی صرفا" از طریق کارگزار ناظر خود در آن نماد معاملاتی می توانند به فروش برسانند هر چند که سهامداران می توانند با مراجعه به هر یک از کارگزاران نسبت به خرید سهام اقدام نمایند. ممکن است دارایی سهامدار در یک نماد معاملاتی زیر نظر یک کارگزار ناظر و در نماد معاملاتی دیگر زیر نظر کارگزار ناظر دیگری باشد اما در هر صورت سهامدار می تواند با مراجعه به هر یک از شرکتهای کارگزاری و تکمیل فرم مربوطه نسبت به تغییر ناظر سهام خویش اقدام نماید.
- ساعت انجام معاملات و نحوه تسویه معاملات به چه صورتی می باشد؟
انجام معاملات سازمان بورس و اوراق بهادار از ساعت 9 لغایت 12:30 می باشد. پس از انجام معاملات، تسویه معاملات بین فروشنده و خریدار توسط کارگزار فروشنده و کارگزار خریدار از طریق شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه انجام می شود. شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به عنوان امین نقش اتاق پایاپای را ایفا می کند. تسویه معاملات سه روز کاری بعد از انجام معامله (T+3) صورت می گیرد.
- ارزش اسمی (Nominal Value) و ارزش معاملاتی یا بازار (Market Value) سهام چیست؟
ارزش اسمی در مقابل ارزش معاملاتی سهم مطرح می شود. ارزش اسمی بیانگر سرمایه قانونی شرکت است و ارزش معاملات بازگو کننده مبلغی است که خریدار حاضر است بابت آن سهم بپردازد و دارنده آن سهم حاضر به فروش آن است و در واقع تابعی از عرضه و تقاضا (Supply and Demand) است. ارزش اسمی در قدرت سودآوری و ارزش بازار تأثیری ندارد و در ایران صرفا" در موارد افزایش سرمایه از آن استفاده می شود.
- درمورد سقف و کف قیمت سهام (با ذکر یک مثال در زمینه خرید و فروش سهام) توضیح دهید؟
بر اساس مقررات بورس، نرخ سهام در هر روز بیشتر از 5 درصد نمی‌تواند کاهش یا افزایش پیدا کند. مثلا اگر قیمت پایانی دیروز 1000 ریال بوده باشد سقف و کف قیمت امروز 950 و 1050 ریال خواهد بود. به عبارتی بیشترین قیمتی که امروز می‌توانیم سهام را بفروشیم 1050 ریال است و کمترین قیمتی که برای خرید می توانیم پیشنهاد دهیم 950 ریال است و سیستم معاملات اجازه معامله خارج از این محدوده را نمی‌دهد. به این 5 درصد حد نوسان قیمت روزانه گفته می شود که بر اساس آن دامنه مجاز نوسان برای هر روز تعیین می‌شود.
- نماد شرکت چیست؟
کد شرکت ها که برای سهولت شناسایی و دسته بندی آنها در بورس تهران مورد استفاده قرار می گیرد و عبارت است از حرف اختصاری اول که نشان دهنده صنعتی می باشد که آن شرکت در آن زمینه فعالیت دارد و خلاصه ای از نام شرکت در ادامه. به عنوان مثال نماد وپاسار که معرف نماد معاملاتی بانک پاسارگاد (گروه بانکها و موسسات اعتباری) نزد سازمان بورس و اوراق بهادار می باشد.
- چه زمانی برگ سهام خریداری شده به دست خریدار می‌رسد و از چه موقع قابل فروش است؟
اعلامیه خرید و فروش یک روز کاری پس از انجام معامله در محل کارگزاری، آماده تحویل به خریداران و فروشندگان سهام است. همچنین برگ سهام خریداری شده سه روز کاری پس از انجام معامله (T+3) از طریق مراجعه به کارگزار ناظر قابل دریافت می باشد. فروش سهام خریداری شده نیز از هنگام دریافت گواهینامه نقل و انتقال و سپرده سهام امکان‌پذیر می‌باشد.
- نحوه دریافت اوراق سهام پس از انجام افزایش سرمایه چگونه است؟
گواهینامه نقل و انتقال و سپرده اوراق بهادار (برگ سهام) سهامداران محترمی که در افزایش سرمایه های بانک پاسارگاد شرکت نموده اند پس از اعمال مراحل قانونی ثبت و سپرده شدن سهام ایشان، از طریق مراجعه حضوری به امور سهام و یا هر یکی از شعبه های بانک پاسارگاد و با ارائه مدارک شناسایی معتبر (در موارد وکالتی، ارائه اصل و یا کپی برابر اصل وکالتنامه الزامی است) قابل دریافت می باشد. لازم به ذکر است در خصوص مراجعه حضوری سهامداران گرامی به شعبه ها، درخواست کتبی ایشان مبنی بر دریافت برگ سهام توسط شعبه بصورت سیستمی به امور سهام ارسال گردیده و متعاقبا" اصل برگ سهام از طریق امور سهام به شعبه مربوطه تحویل می گردد. همچنین در زمان انجام معاملات از طریق شرکت های کارگزاری، برگ سهام ناشی از خرید و فروش سه روز کاری پس از انجام معامله (T+3) از طریق مراجعه (خریداران و فروشندگان) به کارگزار ناظر قابل دریافت می باشد.
- شاخص کل بازار چیست؟
یک معیار آماری است که نشان دهنده روند کلی بازار (بازدهی بازار) بوده و تغییر آن (به منفی یا مثبت) نشان دهنده تغییر مثبت یا منفی کل بازار است.
- در خصوص برگزاری مجمع عمومی عادی سالیانه و دستور جلسه آن توضیح دهید؟
حداکثر چهار ماه بعد از پایان سال مالی، سهامداران و مدیران شرکت ها برای ارائه وضعیت مالی و تعیین تکلیف صورت های مالی، جلسه ای را تشکیل می دهند که به آن مجمع عمومی عادی سالیانه گفته می شود. در این مجمع هیأت مدیره شرکت گزارش خود را به همراه صورت های مالی سال گذشته به سهامداران ارائه می دهد و سهامداران در مورد مقدار و چگونگی تقسیم سود اعلام نظر و رأی گیری می کنند که در نهایت آنچه مورد تأیید (اکثریت نصف بعلاوه یک آراء حاضر در جلسه) قرار بگیرد معتبر و قابل اجرا می باشد. انتخاب حسابرس ، انتخاب بازرس قانونی و علی البدل شرکت ، تعیین حق الزحمه ایشان، تعیین حق حضور اعضای غیر موظف و پاداش هیأت مدیره، تعیین روزنامه های کثیرالانتشار جهت درج آگهی ها و غیره از دیگر موارد دستور جلسه این مجمع می باشد.
- در خصوص برگزاری مجمع عمومی فوق العاده و دستور جلسه آن توضیح دهید؟
به جز مجمع عمومی عادی سالیانه هر مجمع دیگری که تشکیل شود به آن مجمع فوق العاده می گویند. مجمع فوق العاده معمولا" برای انتخاب اعضای هیأت مدیره، افزایش سرمایه، تغییر آدرس شرکت، تغییر اساسنامه شرکت و برخی موارد دیگر تشکیل می شود. تصمیمات در مجمع فوق العاده نیز از طریق رأی گیری از سهامداران انجام می پذیرد.
- روزنامه های کثیرالانتشار جهت درج آگهی و اخبار بانک پاسارگاد چه روزنامه هایی هستند؟
روزنامه اطلاعات
- چگونه می‌توان از زمان برگزاری مجامع عمومی عادی و فوق العاده بانک پاسارگاد مطلع گردید؟
این اطلاعات از طریق روزنامه رسمی شرکت (روزنامه اطلاعات) ، سایت رسمی بانک پاسارگاد (به نشانی www.bpi.ir) و نیز سایت www.codal.ir (سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران) به اطلاع عموم می‌رسد.
- سال مالی شرکت ها چه زمانی برگزار می گردد؟
شرکت ها برای فعالیت ها و تهیه صورت های مالی خود، یک دوره زمانی یک ساله را با آغاز و پایان مشخص تعیین می کنند که به آن سال مالی شرکت گفته می شود. سال مالی اکثر شرکت های بورس (همانند بانک پاسارگاد) از ابتدای فروردین هر سال تا پایان اسفند ماه همان سال، و برای شرکت های سرمایه گذاری و خدمات مالی، به خاطر نوع فعالیت آنها، از ابتدای مهرماه تا پایان شهریور ماه یا از ابتدای دی ماه تا پایان آذر ماه تعیین می شود. سود و زیان شرکت ها معمولا" پس از پایان سال مالی شرکت ها محاسبه و اعلام می شود. پس از پایان این دوره یک ساله، هیأت مدیره گزارش کار خود را اعلام می دارد و سهامداران نیز در پایان سال مالی از وضعیت مالی و سود و زیان یک ساله شرکت آگاه می شوند.
- درآمد هر سهم یا EPS (earnings per share) و P/E چیست؟
درآمد هر سهم یا به اختصار EPS، از تقسیم سود خالص شرکت پس از کسر مالیات، بر تعداد کل سهام شرکت محاسبه می شود . P/E نسبت قیمت (price) سهم به EPS اعلام شده توسط شرکت است.
- منظور از تعدیل EPS چیست؟
مدیران شرکت‌ها در ابتدای سال مالی با توجه به چشم‌انداز فعالیت‌های شرکت، EPS معینی را پیش‌بینی و اعلام می‌کنند. اما در طی سال با توجه به روند فعالیت ممکن است تغییر و اصلاح در EPS اعلام شده ضروری به نظر برسد و براساس عملکرد شرکت EPS جدیدی اعلام شود. به این تغییر تعدیل EPS گفته می‌شود.
- سود تقسیمی هر سهم یا (DPS (dividends per share چیست؟
همه ساله شرکت‌ها بخشی از سود خالص را مطابق قانون (ذخیره قانونی) و بخشی را براساس نیاز شرکت نزد خود نگهداری می‌کنند و مابقی را بین سهامداران تقسیم می‌نمایند. برای محاسبه سود تقسیمی هر سهم، سود تقسیمی سهامداران عادی بر تعداد سهام عادی که در دست سهامداران است تقسیم می شود. پرداخت سود نقدی توسط شرکت به صاحبان سهام (بر اساس ماده 240 قانون تجارت) باید ظرف 8 ماه پس از تصمیم مجمع عمومی عادی سالیانه راجع به تقسیم سود انجام پذیرد.
- سود نقدی هر سهم شرکت به چه سهامدارای تعلق می‌گیرد؟
سود هر سهم به سهامداری تعلق می‌گیرد که در تاریخ برگزاری مجمع عمومی سالیانه شرکت، مالک آن سهم باشد.
- در چه صورتی تقسیم سود و اندوخته بین صاحبان سهام جایز است؟
فقط پس از تصویب مجمع عمومی و در صورت وجود منافع، تقسیم 10 درصد سود ویژه سالانه بین صاحبان سهام الزامی است.
- سرمایه (capital) چیست؟
سرمایه عبارت است از حق یا علاقه صاحبان یک شرکت نسبت به دارایی آن شرکت. سرمایه شرکت از کم کردن مجموع بدهی ها از جمع دارایی های آن به دست می آید. به عبارت دیگر، پس از پرداخت تمام بدهی ها و تعهدات یک شرکت آنچه از دارایی ها باقی می ماند متعلق به صاحبان آن شرکت است.
- علت انجام افزایش سرمایه (Increase of Capital) و روش های اعمال آن را شرح دهید؟
شرکت ها برای اجرای طرح های جدید و یا گسترش فعالیت های خود به منابع مالی جدید نیاز دارند. این وجوه به روش های مختلفی تأمین می گردد. یکی از شیوه های تأمین مالی، افزایش سرمایه است که در نتیجه آن تعداد سهام شرکت افزایش می یابد. برای افزایش سرمایه، هیأت مدیره در مجمع عمومی فوق العاده، علت افزایش سرمایه و شیوه به کارگیری و بازدهی مورد انتظار آن را شرح می دهد و در صورتی که سهامداران طرح توجیهی (Business Plan) هیأت مدیره را تصویب کنند، افزایش سرمایه اجرا می شود. انواع روش های افزایش سرمایه عبارتند از: 1- افزایش سرمایه از محل آورده نقدی 2- افزایش سرمایه از محل مطالبات 3- افزایش سرمایه به روش جایزه (از محل اندوخته یا همان سود انباشته) 4- افزایش سرمایه از محل صرف سهام (سلب حق تقدم از سهامداران) 5- افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارائیهای شرکت 6- افزایش سرمایه به روش ترکیبی (آمیخته ای از 2 یا چند روش قبلی)
- آیا اساسنامه شرکت می تواند متضمن اختیارات هیأت مدیره برای افزایش سرمایه باشد؟
خیر، اساسنامه شرکت نمی‌تواند حاوی چنین موردی باشد. لیکن مجمع عمومی فوق العاده شرکت پس از تصویب افزایش سرمایه می تواند اختیار اجرایی کردن افزایش سرمایه را طی مدت معینی به هیأت مدیره واگذار نماید.
- در چه صورت افزایش سرمایۀ شرکت به سهامداران تعلق می گیرد؟
افزایش سرمایه به سهامداری تعلق می گیرد که در تاریخ اجرای مصوبه مجمع عمومی فوق العاده شرکت مبنی بر افزایش سرمایه، مالک سهام شرکت باشد.
- نحوه خرید و فروش سهام چگونه است؟
هر فردی که می خواهد برای اولین بار در بورس سرمایه گذاری و مشارکت نماید، باید با همراه داشتن مدارک لازم (اصل شناسنامه و کارت ملی) به یکی از کارگزاران رسمی سازمان بورس و اوراق بهادار مراجعه و با پر کردن فرم مربوطه نسبت به دریافت کد سهامداری اقدام نماید. شخص برای خرید هر سهم می تواند با واریز وجه مورد نیاز به حساب کارگزار و با پر کردن فرم مربوطه با ذکر مشخصات (نام شرکت، تعداد سهام، مبلغ سرمایه گذاری، تعیین قیمت، سهم، حق تقدم) نسبت به خرید سهام دلخواه اقدام نماید. در هنگام پر کردن فرم، متقاضی می تواند برای خرید سهام دلخواه سقف قیمت مشخصی را اعلام نماید که کارگزار حق خرید بالاتر از آن قیمت را ندارد و یا اینکه دست کارگزار را برای خرید در هر قیمت ممکن باز بگذارد. به همین ترتیب شخص برای فروش سهام خود با در دست داشتن برگ سهام (سپرده) و پر کردن فرم مربوطه در کارگزاری می تواند نسبت به فروش سهام اقدام نماید و باز هم می تواند برای کارگزار حداقل قیمت فروش را مشخص نماید که کارگزار حق فروش در قیمتهای کمتر را ندارد و یا اینکه فروش را با صلاحدید کارگزار و در هر قیمت ممکن انجام دهد. افراد باید بدانند که هیچ کس به جز سهامدار حق خرید و فروش سهام دیگری حتی بستگان درجه اول را ندارد. به همین ترتیب حق هیچ گونه برداشت مالی از حساب افراد به شخص دیگری واگذار نمی شود مگر آنکه این اقدام با طی مراحل قانونی و اخذ وکالتنامه و تأییدیه اداره حقوقی سازمان بورس اوراق بهادار همراه شود. حق العمل کارگزاری ها جهت خرید سهام معادل 486/0% نرخ خرید (کارمزد خرید) و برای فروش سهام معادل 029/1% نرخ فروش (کارمزد و مالیات فروش) می باشد.